Изложение: Мужыцкая праўда

К. Каліноўскі быў аўтарам і рэдактарам большай часткі нумароў «Мужыцкай праўды». Усяго выйшла 7 нумароў падпісаных псеўданімам «Яська-гаспадар з-пад Вільні».
Кожны нумар прысвячаўся якой-небудзь праблеме грамадскага жыцця. Газета выкрывала грабежніцкі характар рэформы 1861 г. (антынародную палітыку царызму, заклікала народ на ўзброеную барацьбу супраць самадзяржаўя, вучыла бачыць агульнасць інтарэсаў беларускага, польскага, рускага народаў і г. д. Праз усе выданні «Мужыцкай праўды» чырвонай ніткай праходзіць пытанне зямлі і волі.

«Абвяшчалі-то калісь даць нам вольнасць: но як нам здаецца на наш мужыцкі розум, што хочуць ашукаці, бо калі праз шэсць лет нічога не зрабілі, то цераз рок пэўне не зробяць. Могуць яшчэ напісаці і другі маніфест, яшчэ большы ад гэтага, но і з гэтага другога маніфесту нічога добрага, як і з першага не будзе.

Ад маскаля і паноўнямачаго спадзявацца, бо яны не воль-насці, а глуму і здзерства нашага хочуць. Но не надоўга яны нас будуць абдзіраці, бо мы пазналі, дзе сіла і праўда, і бу-дем ведаць, як рабіць трэба, каб дастаць зямлю і свабоду. Возьмемся, дзецюкі, за рукі і дзяржэмся разам!.. Мужык, пакуль здужае трымаці касу і сякеру, бараніць свайго пат-рапіць і ў нікога ласкі прасіць не будзе.
Гэту «Мужыцкую Праўду» напісаў і зноў пісаць будзе»
Яська-гаспадар з-пад Вільні Дзецюкі!
Працуе бацька цяжка на дзецеткі свае, гадуе маці сынаг ночанькі не спіць, а цар, сабачая яго вера, як гэты воўк, зак-Раўшыся, вяліць лавіці, у дубы скуці і гнаці ад радні далё-Ка--. Забыці там трэба, што ёсць у нас наша бацькаўшчына, Што ёсць у нас наша радня, а аддаці жыццё не за дабро і шчасце ўсіхг а за ліха і вечну няволю братоў нашых. Не, ак-огаліха, дзецюкі, і скаціна не знае...
За мужыцкую праўду стойце смела, усе разам, і калі хто ці °Ча крьіўдзіць васг выцягаці рэкрута, то хто бы ён ні быў: в ° СТаРшьша, ці акружны, ці хоць сам губернатар,— то
Яго навучыце мужыцкай рукою.
Яська-гаспадар з-пад Вільні

Доўга маўчаў я, не казаў нічога, бо хацеў разгледзецца добра ды разабраць, што гэта дзеецца на свеце, штоб ужо спавясціць вас па справядлівасці ды сказаць, што нам г, ч перрабіці. Ждаць моўчкі больш ужо незмога!.. Замест таго штоб аддаць нашу зямельку, ды якую ж зямлю? Гэту, з што дзядоў-прадзедаў кроўнаю працай дзесяць раз ужо на яе зарабілі ды заплацілі, За гэту зямлю цар наказуе нам чыншы плаціць у казначэйства. Ды якія ж чыншы? Якія ўздумаецца пастанавіць чыноўнікам ды судовым крывапіўцам.
Цар абяцаў даць волю — ды не даў. Абяцаў не браць не крута — а цяпер ужо другога наказуе… А пакуль яшчэ пара трэба нашым хлопцам спяшыць з віламі ды з косамі там дзе дабіваюцца волі ды праўды… А будзе ў нас вольнасць якой не было нашым дзядам ды бацькам»,
Яська-гаспадар з-пад Вільні

еще рефераты
Еще работы по остальным рефератам