Реферат: Каналення І рэгулявання адукацыйнага працэсу ў агульнаадукацыйных установах, узгаднення дзейнасці педагагічных работнікаў па фарміраванні моўнай культуры вучняў

ЗАЦВЕРДЖАНА

загад Міністэрства адукацыі

Рэспублікі Беларусь

09.08.2007 № 534


Правілы фарміравання культуры

вуснай і пісьмовай мовы ў

агульнаадукацыйных установах


ГЛАВА 1

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ


1. Правілы фарміравання культуры вуснай і пісьмовай мовы ў агульнаадукацыйных установах (далей – Правілы ) распрацаваны з мэтай удасканалення і рэгулявання адукацыйнага працэсу ў агульнаадукацыйных установах, узгаднення дзейнасці педагагічных работнікаў па фарміраванні моўнай культуры вучняў.
2. Правілы вызначаюць патрабаванні да фарміравання вуснай і пісьмовай мовы вучняў агульнаадукацыйных устаноў, правядзення, праверкі навучальных і кантрольных работ, якія выкананы ў пісьмовай форме, колькасць і прыкладны аб’ём кантрольных работ, парадак вядзення і афармлення сшыткаў, дзённікаў і класных журналаў, парадак афармлення рэфератаў.
3. Правілы абавязковыя для прымянення пры ажыццяўленні адукацыйнага працэсу ва ўсіх тыпах агульнаадукацыйных устаноў незалежна ад іх падпарадкаванасці і форм уласнасці.

ГЛАВА 2
^ ПАТРАБАВАННІ ДА ФАРМІРАВАННЯ ВУСНАЙ І ПІСЬМОВАЙ КУЛЬТУРЫ Ў АГУЛЬНААДУКАЦЫЙНЫХ УСТАНОВАХ


4. Галоўнымi мэтамi навучання мовам у агульнаадукацыйнай установе з’яўляюцца развіваючая (камунiкатыўная), адукацыйная, выхаваўчая.

Развіваючая (развіццё камунiкатыўнай кампетэнцыі) мэта з’яўляецца вядучай i патрабуе ад вучняў дасягнення такога ўзроўню практычнага валодання мовай, якi забяспечыць iх адукацыйную дзейнасць i зносiны ў розных сферах жыцця. Гэта мэта навучання ажыццяўляецца на аснове вучэбна-камунiкатыўнай дзейнасцi вучняў шляхам выпрацоўкi ў iх неабходных навыкаў i ўменняў ва ўсiх вiдах маўленчай дзейнасцi: чытаннi, маўленнi, успрыманні мовы на слых, пiсьме.

Адукацыйная мэта звязана з фармiраваннем ведаў пра сiстэму мовы i рэалiзуецца пры вывучэнні ўсіх вучэбных прадметаў. На ўроках вучнi набываюць уменні аналiзаваць, супастаўляць, рабіць высновы, падагульняць.

Выхаваўчая мэта прадугледжвае фарміраванне нацыянальнай самаідэнтыфікацыі, патрыятычных пачуццяў, паважлівых адносін да культуры свайго і іншых народаў, імкнення захоўваць нацыянальную культуру, умення ўзаемадзейнічаць з носьбітамі іншых моўных культур, развіццё эстэтычнага густу, моўнай культуры вучняў, цікавасці да вучэбных прадметаў, павышэнне ўзроўню матывацыі на ўроках праз сродкі навучання.

5. Правілы прадугледжваюць арганiзаваную сiстэму работы ўсяго педагагiчнага калектыву па фарміраванні моўнай і пісьмовай культуры вучняў. Вядучая роля ў стварэнні ўмоў для авалодання вучнямі культурай вуснага i пiсьмовага маўлення, трывалымi арфаграфiчнымi i пунктуацыйнымi навыкамi належыць педагагічным работнікам, якія ажыццяўляюць навучанне і выхаванне на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі, настаўнікам беларускай, рускай, замежных моў і моў нацыянальных меншасцей.

Пры ажыццяўленні адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская мова“, ”Руская літаратура“, ”Літаратурнае чытанне“, ”Замежная мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“ неабходна на кожным уроку ўдасканальваць навыкі чытання, вучыць правiльнаму, усвядомленаму, бегламу, выразнаму чытанню і развіваць навыкі звязнага маўлення.

Беларуская мова і руская мова ў агульнаадукацыйных установах з’яўляюцца не толькi прадметамі вывучэння, але i сродкамі навучання асновам усiх навук. Неабходны такі падыход да выкладання вучэбных прадметаў, пры якім выхаванне моўнай культуры вучняў ажыццяўляецца агульнымi сiламi педагагiчнага калектыву агульнаадукацыйнай установы. Патрабаваннi, якія прад’яўляюцца да моўнай культуры, выконваюцца педагогамі ўсiх вучэбных прадметаў як на ўроках, так i ў пазаўрочны час.

6. Педагагічныя работнікі агульнаадукацыйных устаноў павінны:

прадумваць ход выкладання вучэбнага матэрыялу, правiльнасць i дакладнасць усiх фармулёвак пры падрыхтоўцы да ўрокаў;

не дапускаць у сваiм маўленнi няправiльна пабудаваных сказаў i зваротаў, парушэння нормаў вымаўлення, неахайнасцi пры выбары слоў;

фармiраваць у вучняў уяўленне аб багаццi беларускай, рускай, замежных моў, моў нацыянальных меншасцей, рэгулярна праводзiць навучанне нормам лiтаратурнай мовы;

праводзiць на ўроках спецыяльную работу, накiраваную на паўнацэннае ўспрыманне вучнямі вучэбнага тэксту i слова педагога, якiя з’яўляюцца не толькi асноўнымi крынiцамi вучэбнай iнфармацыi, але i ўзорамi правiльна аформленага маўлення;

выкарыстоўваць выразнае чытанне ўголас як адзiн з прыёмаў фармiравання культуры вуснага маўлення, як сродак эмацыянальнага i лагiчнага асэнсавання тэксту;

вучыць працаваць з кнiгай, карыстацца разнастайнай даведачнай лiтаратурай па вучэбным прадмеце, каталогамi i картатэкай, падбiраць лiтаратуру па пэўнай тэме, правiльна афармляць вынiкi самастойнай работы з кнiгай, цытатны матэрыял; складаць тэзiсы, канспекты, спiсы лiтаратуры i г.д.;

праводзiць сiстэматычную работу па ўзбагачэннi слоўнiкавага запасу вучняў, азнаямленнi з тэрмiналогiяй вывучаемага вучэбнага прадмета. Пры тлумачэннi вучэбнага матэрыялу словы вымаўляць выразна, запiсваць на дошцы i ў сшытках, пастаянна правяраць засваенне iх значэння i правiльнае выкарыстанне ў маўленнi;

фармiраваць у вучняў уменні складаць аналітычныя і абагульняючыя табліцы, дыяграмы, схемы, апісваць, характарызаваць, параўноўваць, аналiзаваць вывучаны матэрыял, весці дыялог, дыскусію, прыводзiць неабходныя доказы, рабiць высновы і абагульненнi;

фарміраваць культуру пісьмовай мовы вучняў;

прытрымлiвацца ўзору афармлення надпісу на вокладцы сшытка, сачыць за акуратным вядзеннем сшыткаў, граматным афармленнем запiсаў у iх;

павышаць культуру вуснага маўлення вучняў, лагічнасці іх выказванняў, тактоўна выпраўляць памылкi ў адпаведнасцi з нормамi літаратурнай мовы, на якой вядзецца навучанне і выхаванне ў агульнаадукацыйнай установе;

выкарыстоўваць заняткі па інтарэсах, факультатыўныя заняткi, курсы па выбары, а таксама формы пазакласнай і пазашкольнай дзейнасці (заняткі ў аб’яднаннях па інтарэсах, алiмпiяды, канферэнцыі, конкурсы, фестывалі, злёты, выставы, экспедыцыі і іншыя мерапрыемствы) для ўдасканалення моўнай культуры вучняў;

рабіць разборлiвым почыркам усе вiды запiсаў на класнай дошцы, у класным журнале, у дзённiках і сшытках вучняў.

7. Адмiнiстрацыя агульнаадукацыйных устаноў павінна:

накiроўваць, каардынаваць i кантраляваць работу па выкананні патрабаванняў Правіл у агульнаадукацыйнай установе;

весці дакументацыю ў агульнаадукацыйных установах, якія ажыццяўляюць навучанне на дзяржаўнай (беларускай або рускай) мове Рэспублікі Беларусь, на мовах нацыянальных меншасцей, і афармляць памяшканне гэтых устаноў на дзвюх мовах – адной з дзяржаўных і мове нацыянальнай меншасці;

уключаць пытаннi аб выкананні адзiных патрабаванняў да вуснага i пiсьмовага маўлення вучняў у работу педагагiчных саветаў, арганiзоўваць абмен вопытам педагагічных работнікаў; праводзiць пасяджэннi метадычных аб’яднанняў, тэматыкай якіх з’яўляецца павышэнне культуры маўлення і пісьма вучняў.
ГЛАВА 3 ^ ПАТРАБАВАННІ ДА ПРАВЯДЗЕННЯ НАВУЧАЛЬНЫХ І КАНТРОЛЬНЫХ РАБОТ, ЯКІЯ ПРАВОДЗЯЦЦА Ў ПІСЬМОВАЙ ФОРМЕ

8. Асноўнымi вiдамi класных i дамашнiх работ вучняў з’яўляюцца навучальныя работы, якія праводзяцца ў пісьмовай форме (далей – навучальныя работы).

Да іх адносяцца:

на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі:

практыкаванні і заданні па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Замежная мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“ віды і аб’ём якіх вызначаюцца заданнямі з падручнікаў, вучэбных дапаможнікаў, дыдактычных матэрыялаў, вучэбна-метадычных дапаможнікаў, якія маюць грыф Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь;

дыктанты і спісванні ўсіх відаў;

творчыя работы (навучальныя сачыненні, пераказы і іншыя);

розныя віды рабочых запісаў і замалёвак па вучэбных прадметах ”Чалавек і свет“, ”Мая Радзіма – Беларусь“ і ”Літаратурнае чытанне“;

заданні з выкарыстаннем контурных карт, атласаў па вучэбным прадмеце ”Мая Радзіма – Беларусь“;

на ІІ і ІІІ ступенях агульнай сярэдняй адукацыі:

выкананне практыкаванняў, заданняў, у тым ліку тэставых, па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбных прадметаў ”Выяўленчае мастацтва“, ”Фізічная культура і здароўе“;

рашэнне задач па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Фізіка“, ”Хімія“, ”Біялогія“, ”Астраномія“;

выкананне перакладаў па вучэбных прадметах ”Замежная мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Беларуская мова“, ”Руская мова“;

напісанне дыктантаў, пераказаў, сачыненняў, водгукаў па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Замежная мова“;

напісанне дыктантаў па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Фізіка“, ”Хімія“, ”Біялогія“;

пісьмовыя адказы на пытанні, змешчаныя ў падручніках, вучэбных дапаможніках, дыдактычных матэрыялах, па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбнага прадмета ”Фізічная культура і здароўе“;

складанне планаў-канспектаў, апорных схем, аналітычных і абагульняючых табліц, дыяграм, схем, алгарытмаў па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбных прадметаў ”Выяўленчае мастацтва“, ”Музыка“;

афармленне справаздач аб выніках назіранняў, лабараторных і практычных работах (вопытах), эксперыментальных даследаваннях, экскурсіях па тых вучэбных прадметах, па якіх прадугледжана іх правядзенне вучэбнымі праграмамі;

выкананне заданняў з выкарыстаннем контурных карт, атласаў, рухомай карты зоркавага неба, карты экватарыяльнага поясу зоркавага неба па вучэбных прадметах ”Чалавек і свет“, ”Геаграфія“, ”Астрономія“;

напісанне рэфератаў па ўсіх вучэбных прадметах, якія вывучаюцца ў IХ – ХII (XIII) класах, акрамя вучэбнага прадмета ”Інфарматыка“.

9. Вiды, змест i аб’ём навучальных работ вызначаюцца настаўнікам на падставе заданняў з падручнiкаў, дыдактычных матэрыялаў i вучэбна-метадычных дапаможнiкаў з улікам патрабаванняў адукацыйнага стандарта.

Перыядычнасць правядзення работы па развіцці звязнай пісьмовай мовы ( работа з дэфармаванымі сказамі, тэкстамі, адказы на пытанні; пераказы розных відаў; складанне сказаў і невялікіх тэкстаў па карцінах, серыі малюнкаў, па пачатку тэксту і г.д.) вучняў I – IV класаў вызначаецца настаўнікам з улікам зместу вучэбных праграм і падручнікаў (вучэбных дапаможнікаў) і займае частку ўрока.

Пераказы і сачыненні ў класах на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі носяць толькі навучальны характар.

У першым паўгоддзі ў V класе ў агульнаадукацыйных установах з рускай і іншымі мовамі навучання праводзяцца толькі навучальныя пераказы, якія ацэньваюцца па нормах для ІV класа.

Сачыненнi па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская мова“, ”Руская літаратура“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ i ”Лiтаратура нацыянальнай меншасці“ ў V–ІХ класах носяць толькі навучальны характар.

Колькасць разлічаных на цэлы ўрок навучальных работ па развіцці звязнай пісьмовай мовы вучняў, прыкладны аб’ём навучальных пераказаў, сачыненняў, слоўнікавых дыктантаў на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі вызначаецца ў адпаведнасці з дадаткам 1.

10. Па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская мова“, ”Руская літаратура“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Замежная мова“, ”Матэматыка“, ”Інфарматыка“, ”Фізіка“, ”Хімія“, ”Біялогія“; ”Астраномія“ праводзяцца кантрольныя работы ў пісьмовай форме (далей – кантрольныя работы). Колькасць кантрольных работ на працягу навучальнага года на ўсіх ступенях агульнай сярэдняй адукацыі і ўзроўнях вывучэння вучэбнага прадмета, іх віды і прыкладны аб’ём вызначаецца ў адпаведнасці з дадаткамі 2, 3, 4.

Да канца першай чвэрці, а ў V класе на працягу І паўгоддзя захоўваецца аб’ём тэксту, рэкамендаваны для папярэдняга класа.

Сачыненнi па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская мова“, ”Руская літаратура“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ i ”Лiтаратура нацыянальнай меншасці“ ў V–ІХ класах носяць толькі навучальны характар.

У вячэрняй (зменнай) школе ў класах з двухгадовым тэрмінам навучання на ІІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі колькасць кантрольных работ супадае з колькасцю кантрольных работ па адпаведным вучэбным прадмеце ў агульнаадукацыйнай установе. У класах з трохгадовым тэрмінам навучання сумарная колькасць кантрольных работ па вучэбным прадмеце, прадугледжаных на ІІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі, раўнамерна размяркоўваецца на ўсе гады навучання.

11. Колькасць арфаграм і пунктаграм у тэкстах кантрольных работ па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ вызначаецца ў адпаведнасці з дадаткам 6.
^ Колькасць слоў у тэкстах кантрольных работ па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ вызначаецца ў адпаведнасці з дадаткам 7
12. Працягласць напісання кантрольных работ у залежнасці ад спецыфікі вучэбнага прадмета можа быць ад 45 да 90 хвілін ( у І класе – да 35 хвілін).

Пры правядзенні кантрольных работ дапускаецца аб’яднанне двух урокаў, акрамя І-ІV класаў.

Працягласць напісання кантрольных сачыненняў у Х – ХІІ (ХІІІ) класах па вучэбных прадметах ”Беларуская літаратура“, ”Руская літаратура“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“ складае 90 хвілін.

13. Кантрольныя работы павінны праводзіцца ў адпаведнасці з графікам, зацверджаным кіраўніком агульнаадукацыйнай установы.

У адным класе на працягу дня праводзіцца толькі адна кантрольная работа па адным вучэбным прадмеце, як правіла, у час найвышэйшай працаздольнасцi вучняў. Забараняецца правядзенне кантрольных работ на апошніх уроках.

Не рэкамендуецца праводзiць кантрольныя работы ў панядзелак, суботу, першы і апошні дзень чвэрцi (трыместра, паўгоддзя).
^ ГЛАВА 4 ПРЫКЛАДНАЯ КОЛЬКАСЦЬ І ПРЫЗНАЧЭННЕ ВУЧНЁЎСКІХ СШЫТКАЎ

14. Пры ажыццяўленні агульнаадукацыйнымі ўстановамі навучання і выхавання на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі:

14.1. вучні I класаў навучальныя работы па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Матэматыка“ выконваюць у сшытках на друкаванай аснове*;

14.2. для выканання ўсiх вiдаў навучальных і кантрольных работ вучням II – IV класаў рэкамендуецца мець наступную колькасць сшыткаў:

па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“ – 2 сшыткі для ўсіх навучальных работ і 1 сшытак для кантрольных работ. Пры гэтым, пачынаючы з ІІІ класа, па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ выкарыстоўваюцца сшыткі з разліноўкай у адну лінейку;

па вучэбным прадмеце ”Лiтаратурнае чытанне“ – 1 сшытак па меркаванні настаўніка;

па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ – 2 сшыткі ў лінейку для ўсіх навучальных работ – для вучняў II класа, якія вывучаюць вучэбны прадмет ”Замежная мова“ на павышаным узроўні;

2 сшыткі ў лінейку для ўсіх навучальных работ, 1 сшытак для запісу замежных слоў і 1 сшытак у лінейку для кантрольных работ – для вучняў III – IV класаў, якія вывучаюць вучэбны прадмет ”Замежная мова“ на базавым і павышаным узроўнях;

па вучэбных прадметах ”Чалавек i свет“, ”Мая Радзiма – Беларусь“ – 1 сшытак для ўсіх навучальных работ па меркаванні настаўніка;

па вучэбным прадмеце ”Выяўленчае мастацтва“ – альбом для вучняў II – IV класаў;

па вучэбным прадмеце ”Музыка“ – нотны сшытак для вучняў II – IV класаў.

15. Пры ажыццяўленні агульнаадукацыйнымі ўстановамі навучання і выхавання ў V-XII класах для выканання ўсіх відаў навучальных і кантрольных работ вучням рэкамендуецца мець наступную колькасць сшыткаў:

па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ – 2 сшыткі ў лінейку для ўсіх навучальных работ і 1 сшытак для кантрольных работ;

па вучэбных прадметах ”Беларуская літаратура“, ”Руская літаратура“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“ – 1 сшытак для ўсіх навучальных работ для вучняў V-XII класаў і 1 сшытак для кантрольных работ для вучняў XI-XII класаў;

па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ – 2 сшыткі ў лінейку для ўсіх навучальных работ, 1 сшытак для запісу замежных слоў і 1 сшытак у лінейку для кантрольных работ. Сшытак для запісу замежных слоў для вучняў XI-XII класаў выкарыстоўваецца па іх жаданні;

па вучэбным прадмеце ”Матэматыка“ – 2 сшыткі для ўсіх навучальных работ і 1 сшытак для кантрольных работ;

па вучэбным прадмеце ”Інфарматыка“ – 1 сшытак для ўсіх навучальных работ, у тым ліку для афармлення практычных работ, і 1 сшытак для кантрольных работ;

па вучэбных прадметах ”Чалавек і свет“, ”Гісторыя Беларусі“, ”Сусветная гісторыя“, ”Геаграфія“, ”Айчынная і сусветная мастацкая культура (Сусветная мастацкая культура)“, курсе ”Чалавек. Грамадства. Дзяржава“, ”Працоўнае навучанне“, ”Дапрызыўная і медыцынская падрыхтоўка“ – 1 сшытак для ўсіх навучальных работ;

па вучэбным прадмеце ”Фізіка“ – 1 сшытак для навучальных работ, 1 сшытак для лабараторных работ і эксперыментальных даследаванняў і 1 сшытак для кантрольных работ;

па вучэбным прадмеце ”Біялогія“ – 1 сшытак для навучальных, лабараторных і практычных работ і 1 сшытак для кантрольных работ;

па вучэбным прадмеце ”Хімія“ – 1 сшытак для навучальных і лабараторных работ, 1 сшытак для практычных і кантрольных работ;

па вучэбным прадмеце ”Астраномія“ – 1 сшытак для ўсіх навучальных работ і 1 сшытак для кантрольных работ (для вучняў, якія вывучаюць гэты вучэбны прадмет на паглыбленым узроўні);

па вучэбным прадмеце ”Выяўленчае мастацтва“ – альбом для вучняў V - VІ класаў;

па вучэбным прадмеце ”Музыка“ – нотны сшытак для вучняў V – VII класаў.

16. Дазваляецца выкарыстоўваць для навучальных, практычных, лабараторных работ і эксперыментальных даследаванняў сшыткі на друкаванай аснове.

17. Сшыткі для лабараторных работ (лабараторных работ і эксперыментальных даследаванняў) па вучэбным прадмеце ”Фізіка“, сшыткі для практычных і кантрольных работ па вучэбным прадмеце ”Хімія“ захоўваюцца ў агульнаадукацыйнай установе на працягу навучальнага года і выдаюцца вучням для выканання адпаведных відаў работ.

18. Сшыткі для кантрольных работ захоўваюцца ў агульнаадукацыйнай установе на працягу навучальнага года i выдаюцца вучням для выканання ў iх кантрольных работ і работ над памылкамі.

^ ГЛАВА 5 ПАРАДАК АФАРМЛЕННЯ І ВЯДЗЕННЯ СШЫТКАЎ

19. Пры афармленні надпiсу на вокладцы сшытка ўказваецца, для чаго прызначаецца сшытак – для работ па беларускай мове, для кантрольных работ па матэматыцы, для практычных работ па хіміі, для практычных і лабараторных работ па біялогіі, для лабараторных работ па фізіцы або для лабараторных работ і эксперыментальных даследаванняў па фiзiцы i г.д., клас, скарочаная назва агульнаадукацыйнай установы, прозвiшча, iмя (поўнасцю) вучня ў родным склоне.

Узоры афармлення надпiсу на вокладцы сшытка:


Сшытак

для кантрольных работ

па беларускай мове

вучанiцы 2 класа

Выгалавіцкай базавай школы

Данiльчык Вольгi


Тетрадь

для работ

по русскому языку

ученика 5 ”Г“класса

гимназии № 61 г.Минска

Сафонова Виталия


Сшытак

для работ

па матэматыцы

вучня 8 ”А“ класа

сярэдняй школы № 2

г. Наваполацка

Мiцкевiча Аляксандра


Або


Сшытак

для кантрольных работ

па матэматыцы

вучня 8 ”А“ класа

Засульскай сярэдняй школы

Мiцкевiча Аляксандра


Тетрадь

для контрольных работ

по русской литературе

ученика 10 ”А“ класса

гимназии № 1 г. Слуцка

Симончика Михаила


Англійская мова

Французская мова

Нямецкая мова

Іспанская мова

English

Français

Deutsch

Espaňol

Galina Sedova

Svetlana Ivanova

Anna Petrova

Anna Ivanova

Form 3 ”B“

classe de 7ème”A“

Klasse 5 ”B“

grado 4 ”A“

School №20

ècole №20

Schule №20

escuela №20













Tests

Français

Tests

Espaňol

in English

Tests

in Deutsch

para pruebas escritas

Galina Sedova

Svetlana Ivanova

Anna Petrova

Anna Ivanova

Form 3 ”B“

classe de 7ème ”A“

Klasse 5 ”B“

grado 4 ”A“

School №20

ècole №20

Schule №20

escuela №20

20. У І і ІІ класах надпіс на вокладцы сшытка афармляецца настаўнікам, у ІІІ і ІV класах – вучнем пад кiраўнiцтвам настаўніка, у V – ХІІ (ХІІІ) класах – вучнем.

21. Усе запiсы ў сшытках вучнi павiнны рабiць з захаваннем наступных патрабаванняў:

21.1. пiсаць акуратна, разборлiвым почыркам, карыстацца шарыкавай ручкай з пастай сіняга або фіялетавага колеру.

У І класе пры навучанні пісьму вучням дазваляецца выкарыстоўваць аловак замест шарыкавай ручкі;

21.2. выкарыстанне каляровых алоўкаў, фламастэраў, уклеек i аплiкацый у сшытках для кантрольных работ недапушчальна.

Па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Фізіка“ ў сшытках для кантрольных работ вучням дазваляецца выкарыстоўваць каляровыя алоўкі, акрамя чырвонага, пры пабудаванні геаметрычных фігур, графікаў функцый, выкананні малюнкаў, графікаў і схем;

21.3. неабходна адводзіць палi са знешняга боку старонкі сшытка. Палi абавязкова адводзяцца ў сшытках па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская лiтаратура“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“ ва ўсіх класах, па тых вучэбных прадметах, па якіх праводзяцца кантрольныя работы, – у сшытках для кантрольных работ. У астатнiх сшытках палi адводзяцца па меркаванні настаўніка, калi яны выкарыстоўваюцца для рабочых паметак;

21.4. у ІІ – ІV класах дата выканання навучальнай або кантрольнай работы запісваецца на рабочым радку сшытка наступным чынам: дзень месяца арабскай лiчбай, назва месяца пропiссю.

Узор: 6 мая

На наступным радку пасля даты ў сшытках для навучальных работ пішацца ”Класная работа“ або ”Дамашняя работа“. У сшытках для навучальных работ па вучэбным прадмеце ”Матэматыка“ паміж датай і словамі ”Класная работа“ або ”Дамашняя работа“ неабходна прапускаць адну клетку;

21.5. у сшытках па вучэбным прадмеце ”Матэматыка“, пачынаючы з ІІ класа, пры афармленні рашэння задач, прыкладаў на асобным радку ўказваецца від навучальнай работы. Паміж назвай віду работы, рашэннем і адказам прапускаецца 1 клетка ўніз. Для аддзялення адной навучальнай работы ад другой i для выстаўлення адзнакi прапускаецца 4 клеткi.

Паміж слупкамі прыкладаў прапускаюцца тры клеткі ўправа.

Слова ”Прыклады“ ў ІІ – ІV класах не пішацца;

21.6.  у V – ХІІ (ХІІІ) класах дата выканання навучальнай або кантрольнай работы запiсваецца лiчбамi на палях сшыткаў па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбных прадметаў ”Беларуская мова“, ”Руская мова , ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Замежная мова“.

Узор: 01.09.2007

Словы ”Класная работа“ або ”Дамашняя работа“ запісваюцца на тым жа радку, на якім на палях запісана дата выканання навучальнай работы, акрамя сшыткаў па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Замежная мова“.

У сшытках для навучальных работ па вучэбных прадметах ”Беларуская літаратура“, ”Руская літаратура“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Чалавек i свет“, ”Інфарматыка“, ”Гісторыя Беларусі“, ”Сусветная гісторыя“, ”Геаграфія“, ”Біялогія“, ”Фізіка“, ”Астраномія“, ”Хімія“, ”Айчынная і сусветная мастацкая культура (Сусветная мастацкая культура)“, ”Працоўнае навучанне“, ”Дапрызыўная і медыцынская падрыхтоўка“, курсе ”Чалавек. Грамадства. Дзяржава“ пры выкананні класных навучальных работ словы ”Класная работа“ не пішуцца, а адразу запісваецца тэма ўрока на тым жа радку, на якім на палях запісана дата выканання навучальнай работы.

Напрыклад:

Агульная характарыстыка галагенаў 12.09.2007

Пры выкананні кантрольнай, практычнай або лабараторнай работы ў адпаведным сшытку робіцца наступны запіс:


Практычная работа № 6 22.10.2007

Рашэнне эксперыментальных задач

21.7.  у навучальных класных i дамашнiх работах, кантрольных работах па мовах, літаратурах, акрамя замежных моў, у сшытках для навучальных і кантрольных работ на асобным радку ўказваецца вiд работы (пераказ, сачыненне, водгук i iнш.), запісваецца загаловак навучальнай і кантрольнай работы (без двукосся і кропак). Напрыклад:

^ Дыктант Пераказ Сачыненне

Мой родны край У лесе З гісторыі майго роду

Памiж работай i загалоўкам, назвай вiду работ i загалоўкам, а таксама памiж загалоўкам i тэкстам лiнейкi не прапускаюцца.

Слова ”Практыкаванне“ ў ІІ – ІV класах не пішацца.

У V– ХІІ класах у дамашніх работах па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, акрамя вучэбнага прадмета ”Замежная мова“, пасярэдзіне радка запісваецца дата словамі, на наступных радках пішацца ”Дамашняя работа“, слова ”Практыкаванне“, указваецца яго нумар.

Напрыклад:

Трэцяга верасня Третье сентября

Дамашняя работа Домашняя работа

Практыкаванне 12 Упражнение 12

21.8. дата ў сшытках па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ запісваецца так, як гэта прынята ў краіне мовы, якая вывучаецца.

Узоры: October 10, 2007 (англійская мова); Lundi 5 décembre 2007 (французская мова); 6. Dezember 2007 (нямецкая мова); 7 de diciembre (іспанская мова).

На наступным радку пасля даты ў сшытках для навучальных работ па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ пішацца ”Класная работа“ або ”Дамашняя работа“, далей запісваецца нумар практыкавання і старонка;

21.9. памiж заключным радком тэксту навучальнай або кантрольнай работы i датай наступнай навучальнай або кантрольнай работы неабходна прапускаць 2 лiнейкi. Пры пераходзе на наступную старонку дата і назва навучальнай работы ад зместу не аддзяляюцца;

21.10. захоўваць чырвоны радок;

21.11. выконваць акуратна падкрэслiваннi, умоўныя абазначэннi, чарцяжы, схемы, графікі, табліцы, дыяграмы, малюнкі алоўкам або ручкай, пры неабходнасці – з прымяненнем лiнейкi i цыркуля.

22. Экзаменацыйныя работы, якія праводзяцца ў пісьмовай форме, за перыяд навучання на ўзроўнях агульнай базавай і агульнай сярэдняй адукацыі выконваюцца на асобных лiстах са штампам агульнаадукацыйнай установы i афармляюцца наступным чынам:

пасля штампа агульнаадукацыйнай установы прапускаецца 2 лінейкі (4 клеткі) і пасярэдзіне радка робіцца наступны запіс

Экзаменацыйная работа (дыктант)

па беларускай мове

вучанiцы 10 ”Б“ класа

Кавалевiч Вольгi Пятроўны


Экзаменацыйная работа

па матэматыцы

вучня 12 ”А“ класа

Станкевiча Сяргея Мiхайлавiча

На другой старонцы без слова ”тэма“ пiшацца тэма пераказу, дыктанта, водгука, па вучэбным прадмеце ”Матэматыка“ – нумар варыянта (1 варыянт, 2 варыянт).

У двукоссе назва тэмы пераказу, дыктанта, водгука бярэцца толькi тады, калi яна з’яўляецца цытатай i пры ёй дадзена прозвiшча аўтара.

23. Экзаменацыйныя работы вучняў пасля праверкі і выстаўлення адзнакі ў балах падпiсваюцца:

старшынёй і двума членамі экзаменацыйнай камiсii – пры здачы выпускных экзаменаў за перыяд навучання на ўзроўні агульнай базавай адукацыі;

старшынёй і трыма членамі экзаменацыйнай камiсii пры здачы выпускных экзаменаў за перыяд навучання на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі.

Запісы афармляюцца наступным чынам:

(адзнака)

Старшыня экзаменацыйнай камісіі: (подпіс) Т.І.Пшанічная

Члены экзаменацыйнай камісіі: (подпіс) А.Г.Лявонаў

(подпіс) Н.І.Трафімава
^ (подпіс) У.В.Пракаповіч


ГЛАВА 6 ПАРАДАК ПРАВЕРКІ НАВУЧАЛЬНЫХ, КАНТРОЛЬНЫХ, ЭКЗАМЕНАЦЫЙНЫХ РАБОТ І РАБОТ НАД ПАМЫЛКАМІ

24. У І і ІІ класах настаўнік правярае ў сшытках, у тым ліку і на друкаванай аснове, правільнасць выканання ўсiх навучальных работ пасля кожнага ўрока.

У ІІІ – ІV класах сшыткi вучняў, у якiх выконваюцца навучальныя класныя i дамашнiя работы па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Матэматыка“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, правяраюцца пасля кожнага ўрока ва ўсiх вучняў.

25. Вучні ІІ – ІV класаў рэгулярна выконваюць работу над памылкамі ў тых жа сшытках, у якіх выконвалася адпаведная навучальная або кантрольная работа. Узор выканання работы над памылкамі дае настаўнік.

26. Навучальныя дыктанты, пераказы i сачыненнi ў вучняў ІІ – ІV класаў правяраюцца i раздаюцца вучням на наступным уроку па гэтым вучэбным прадмеце для абавязковага правядзення работы над памылкамi.

27. У ІІІ – VІІ класах сшыткi вучняў, у якiх выконваюцца навучальныя работы па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“, правяраюцца пасля кожнага ўрока ва ўсiх вучняў, у VІІІ – Х класах – адзін раз у тыдзень, у ХІ – ХІІ (ХІІІ) класах правяраюцца найбольш значныя навучальныя работы, але з такiм разлiкам, каб адзiн раз у два тыднi правяралiся сшыткi ўсiх вучняў.

Сшыткі для запісу замежных слоў у ІІІ – VІІ класах правяраюцца адзін раз у два тыдні, у VІІІ – Х класах – адзін раз у месяц,
у ХІ – ХІІ(ХІІІ) класах – адзін раз у чвэрць, трыместр або паўгоддзе.

28. У V – VІІІ класах сшыткi вучняў, у якiх выконваюцца навучальныя работы па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“, правяраюцца выбарачна, адзiн раз у тыдзень ва ўсiх вучняў, у ІХ – Х класах – адзiн раз у два тыднi, у ХІ–ХІІ (ХІІІ) класах – адзін раз у месяц.

29. Сшыткі вучняў, у якiх выконваюцца навучальныя работы па вучэбных прадметах ”Беларуская літаратура“, ”Руская літаратура“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Чалавек і свет“, ”Гісторыя Беларусі“, ”Сусветная гісторыя“, ”Інфарматыка“, ”Фізіка“, ”Хімія“, ”Біялогія“, ”Геаграфія“, ”Астраномія“, ”Айчынная і сусветная мастацкая культура (Сусветная мастацкая культура)“, курсе ”Чалавек. Грамадства. Дзяржава“, нотны сшытак па вучэбным прадмеце ”Музыка“ правяраюцца ва ўсiх класах выбарачна, аднак сшытак кожнага вучня павiнен правярацца не менш за адзін раз у месяц.

30. Справаздачы па выніках практычных і лабараторных работ па вучэбным прадмеце ”Біялогія“, лабараторных работ, эксперыментальных даследаванняў, якія па меркаванні настаўніка праводзяцца на ўроках, па вучэбным прадмеце ”Фізіка“; практычных работ па вучэбным прадмеце ”Хімія“ правяраюцца ў кожнага вучня і адзнакі ўносяцца ў класны журнал.

31. Кантрольныя работы правяраюцца ў кожнага вучня.  Па выніках кантрольных работ вучням III – ХІІ(ХІІІ) класаў выстаўляюцца адзнакі ў балах у сшытках. Гэтыя адзнакі заносяцца ў класны журнал адпаведных класаў.

За навучальныя і кантрольныя пераказы, сачыненні, водгукі вучням па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ выстаўляюцца дзве адзнакі: адна – за змест, другая – за пісьменнасць.

32. Праверка кантрольных работ настаўнікамі ажыццяўляецца ў наступныя тэрмiны:

32.1. у ІІ – Х класах, акрамя кантрольных сачыненняў i iншых творчых работ па мовах i лiтаратурах у V – Х класах, правяраюцца i вяртаюцца вучням да наступнага ўрока;

32.2. у V – IХ класах кантрольныя сачыненні i iншыя творчыя работы па мовах i лiтаратурах правяраюцца i вяртаюцца вучням не пазней чым праз тыдзень, у Х класах – не пазней чым праз 10 дзён;

32.3. у ХІ – ХІІ (ХІІІ) класах пры вялiкай колькасцi работ правяраюцца i вяртаюцца вучням праз адзiн-два ўрокi. Кантрольныя сачыненні i iншыя творчыя работы па мовах i лiтаратурах – не пазней чым праз 10 дзён.

33. Работа над памылкамі абавязкова выконваецца вучнямі
V – ХІІ(ХІІІ) класаў пасля кантрольных работ па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Руская мова“, ”Руская літаратура“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Фізіка“, ”Хімія“, ”Інфарматыка“, ”Матэматыка“ і, пры неабходнасці, пасля найбольш значных навучальных работ па гэтых ці іншых вучэбных прадметах.

Работа над памылкамі выконваецца вучнямі ў тых жа сшытках, у якіх яны выконвалі адпаведныя навучальныя або кантрольныя работы.

34. У V– ХІІ класах па вучэбных прадметах, акрамя вучэбнага прадмета ”Замежная мова“, падкрэслiвае памылку i пры неабходнасцi надпiсвае правiльны варыянт. У вучняў з нізкім узроўнем вучэбных дасягненняў выпраўляе ўсе памылкі, надпiсвае правiльны варыянт.

35. У экзаменацыйных работах вучняў у пісьмовай форме за перыяд навучання на ўзроўнях агульнай базавай і агульнай сярэдняй адукацыі настаўнікам падкрэслiваюцца ўсе памылкi, а над арфаграфiчнымi, пунктуацыйнымi i граматычнымi надпiсваецца правiльны варыянт.

36. Па выніках праверкі рабочых сшыткаў (V–ХІІ класы), работы над памылкамі, лабараторных работ (вопытаў) і іншых відаў пісьмовых работ па меркаванні настаўніка можа быць выстаўлена адзнака ў сшытак і класны журнал.

37. Па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Руская мова“, ”Родная мова нацыянальнай меншасці“ ў навучальных работах, якiя правяраюцца, і ў кантрольных работах настаўнік падкрэслiвае i выпраўляе дапушчаныя вучнямi памылкі толькi ручкай з чырвоным чарнілам або пастай чырвонага колеру наступным чынам:

37.1. у I – XII (XIII) класах:

няправiльна напiсаную лiтару або пунктуацыйны знак закрэслiвае і адзначае на палях наступнымі ўмоўнымі знакамі:

I – арфаграфiчная; V – пунктуацыйная; Г – граматычная; З – памылка ў змесце; М – моўная; а – аднатыпныя; н – нягрубыя: I(н), V (а);

частку слова, сказ – закрэслівае тонкай гарызантальнай лiнiяй;

лiчбы, літару – закрэслівае тонкай гарызантальнай лiнiяй або наўскос.

У навучальных і кантрольных пераказах, сачыненнях памылкi ў змесце i моўныя падкрэслiвае ў тэксце хвалiстай лiнiяй і адзначае ўмоўнымi знакамi на палях;

памылкі на правiлы, якiя яшчэ не вывучалiся, настаўнік падкрэслівае, выпраўляе, але на палях не адзначае;

37.2. пры праверцы дыктанта праз радок пасля тэксту дробам указвае колькасць арфаграфiчных памылак (лiчнiк) i пунктуацыйных (назоўнiк);

Узор:

8/9

пры праверцы перакладаў, водгукаў, пераказаў, сачыненняў, творчых работ, якiя разлiчаны на цэлы ўрок або два ўрокі, праз радок пасля тэксту дробам запiсвае колькасць памылак у змесце i колькасць моўных недахопаў (лiчнiк), а ў назоўнiку дроба ўказвае колькасць арфаграфiчных, пунктуацыйных i граматычных памылак.

Узор:

З – М 2-2

I — V — Г 2-2-1

Па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“ падкрэслівае і выпраўляе памылкі, надпісваючы зверху правільны варыянт слова, выразу і г.д.;

У I –IV класах замест закрэсленага надпісвае патрэбныя лiтары, словы, сказы, лiчбы.

38. Адзнакі за вядзенне сшыткаў, сшыткаў-слоўнікаў выстаўляюцца ў класны журнал па меркаванні настаўніка.
ГЛАВА 7 ^ ПАТРАБАВАННІ ДА АФАРМЛЕННЯ РЭФЕРАТА

39. Рэферат павінен мець наступную структуру: тытульны ліст, змест, уводзіны, актуальная (асноўная) частка, якая падзяляецца на главы, заключэнне, спіс літаратуры ў алфавітным парадку, дадатак (пры неабходнасці). Аб’ём навучальнага і экзаменацыйнага рэфератаў, узор іх афармлення прыводзяцца ў дадатку 5.

40. На тытульным лісце ўказваецца назва агульнаадукацыйнай установы: прозвішча, імя, імя па бацьку аўтара, назва работы, месца знаходжання агульнаадукацыйнай установы, год.

41. Змест рэферата ўключае назву структурных частак, глаў, раздзелаў і падраздзелаў з указаннем нумарацыі старонак арабскімі лічбамі.

42. Ва ўводзінах даецца кароткая характары